نشست "خانواده ایرانی؛ دگرگونی ها، فرصت ها و چالش ها" برگزار شد
نشست "خانواده ایرانی؛ دگرگونی ها، فرصت ها و چالش ها" روز شنبه ۲۲ مهر در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، نشست "خانواده ایرانی؛ دگرگونی ها، فرصت ها و چالش ها" به همت گروه علوم اجتماعی خانه اندیشمندان علوم انسانی، روز شنبه ۲۲ مهر ۱۴۰۲ در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
باقر ساروخانی: خانواده مدنی را به عنوان خانواده آرمانی می دانم
باقر ساروخانی از اساتید دانشگاه، ابراز داشت: رساله من در دانشگاه سوربن، در مورد خانواده بود و از آن موقع تا به حال، خانواده از تخصص های من بوده است. تحولات خانواده شامل سه بخش ازدواج، سازمان خانواده و طلاق می شود و تحولات خیلی بنیادی ایجاد شده است. بعد از اینکه دنیا در قرن های طولانی در سکون زندگی می کرد(قرون وسطی)، بعدها دانشمندان به دنبال انسان رفتند، انسانی که موجودی شریف، توانا و یکتا است. در رساله ام بیان داشتم که خانواده جدا از جامعه نیست و جزئی از جامعه است.
وی افزود: قبلا ازدواج با خواستگاری شروع می شد، سلیقه مطرح نبود، دیداری میسر نبود و قرن ها این طوری ادامه یافت تا به عصر روشنگری رسیدیم. در این عصر فرد تابع ارزش های شخصی خودش است. کم کم فرهنگ ضعیف شد و انسان محوری مطرح شد و شاهد پیدایش شیوه های جدید در همسریابی بودیم.
ساروخانی ادامه داد: قبلا ازدواج، امر جدی و قطعی برای همه انسان ها بود و کسی نمی توانست از ازدواج سر باز بزند. منزلت انسانی زمانی حادث می شد که فرد هم ازدواج کرده باشد و هم فرزند آورده باشد. ازدواج نکردن نوعی بیماری به حساب می آمد. اما الان در ازدواج، سعادت فردی مطرح است. زیست بوم زناشویی تغییر کرده است، انسان هایی را می بینید که با ازدواج، جغرافیا را فتح می کنند. زیست بوم اجتماعی هم تغییر کرده است به طوری که دیدگاه های تحجری در قبال طبقات اجتماعی در حال کاهش است.
این استاد دانشگاه، اضافه کرد: الان فرد هویتش را از خودش می گیرد نه از خانواده اش. حال، مناسک و مراسم سنتی هم کاهش پیدا کرده است. در هر صورت، از دیدگاه من، خانواده مدنی یک خانواده آرمانی است.
امیدعلی احمدی: خانواده ایرانی، هرچه بیشتر به سمت زنانه شدن دارد پیش می رود
امیدعلی احمدی از اساتید دانشگاه، اظهار داشت: گریز از خانواده و مجرد زیستی رواج پیدا کرده است و خانواده ایرانی هم هرچه بیشتر به سمت زنانه شدن دارد پیش می رود. سازمان مللی در گزارشی، اصلی ترین جریانات تحول خانواده را بیان کرده است. مورد اول، جدا شدن رابطه جنسی از تولید مثل است. مورد دوم، پایان مدل مرد نان آور است. زنان هرچه بیشتر در خانواده نقش اقتصادی ایفا می کنند. مورد سوم، کالایی شدن و جهانی شدن مراقبت است. مورد چهارم، تغییر در قراردادهای بین نسلی است. البته باید توجه داشت که خانواده های بسیار متنوعی وجود دارند که هر کدام قواعد خاص خود را دارند.
وی با اشاره به زنانه شدن خانواده، افزود: ما گرایش به برابری جنسیتی را در خانواده ها می بینیم اما این تا جایی قابل تحقق است که زنان به حساب بیایند. عمومی ترین شکل خانواده، خانواده زن و شوهری همراه با فرزندان است اما تنها ۳۶ درصد خانواده ها در جهان این طور هستند و دیگر آن الگوی قبلی شکسته شده است. در همه ی انواع خانواده ها، عمده ترین نقش را در هدایت خانواده، زنان دارند. در همه جا یک نوع درخواست تداوم پایداری خانواده وجود دارد و همه جا طلاق را مذموم می دانند. هم چنین کاهش باروری به خواست زنان اتفاق افتاده است و این تحول جدی در خانواده ایجاد کرده است. با بهبود وضعیت بهداشتی، با افزایش طول عمر زنان مواجه هستیم و در آینده سالخوردگی هم زنانه خواهد بود.
احمدی ادامه داد: در ایران مطالعات نظام مند بسیار کمی در مورد خانواده صورت گرفته است. در ایران با کاهش فرزندآوری شدید مواجه هستیم. تعداد دختران مجرد افزایش پیدا کرده است. طلاق به نسبت ازدواج رو به افزایش بوده است. تجرد در ایران بیشتر زنانه است و در مورد طلاق هم، تعداد زنان مطلقه بیشتر از مردان مطلقه است.