نشست "معرفی و نقد کتاب اسلام و مبانی حقوق بشر" برگزار شد
نشست "معرفی و نقد کتاب اسلام و مبانی حقوق بشر" روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، نشست معرفی و نقد کتاب اسلام و مبانی حقوق بشر" به همت گروه حقوق خانه اندیشمندان علوم انسانی و انجمن حقوق شناسی، روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. بزرگمهر بشیریه دبیری این نشست را برعهده داشت. خلاصه ای از گزارش این نشست در ادامه می آید.
رحیم نوبهار: امیدوارم این کتاب به ارتقاء شأن و منزلت حقوق بشر کمک کند
رحیم نوبهار نویسنده کتاب "اسلام و مبانی حقوق بشر" اظهار داشت: از خانه اندیشمندان علوم انسانی و بخصوص ریاست آن که زمینه این جلسه را فراهم کردند، تشکر می کنم. در این کتاب به بحث های مصداقی حقوق بشر علی رغم اهمیتی که دارند نپرداخته ام و فرصت نبود. من به بحث های مبانی پرداخته ام. بر اساس آغازین جمله اعلامیه حقوق بشر، در این کتاب مقوله های کرامت انسان، صلح، آزادی و آرامش را مورد بررسی قرار داده ام.
وی افزود: در این کتاب، همبستگی انسانی هم در حقوق بشر جایگاه ویژه ای دارد. علاوه بر آن از مدارا هم بحث شده است. فصلی را هم به حقوف زنان اختصاص داده ام. پیش فرض من در این کار، حفظ شریعت بوده است. باید شریعت را نگه داشت و در عین حال شریعتی که با حقوق سازگار باشد. به گمان خودم در چارچوب پارادایم موجود مانده ام اما گاهی هم از روش های جاری فراتر رفته ام. امیدوارم این کتاب به ارتقاء شأن و منزلت حقوق بشر کمک کند.
سید محمد قاری سید فاطمی: در این شرایطی که فعلا بر این دنیا حاکم است، سخن از حقوق بشر دشوار است
سید محمد قاری سید فاطمی از اساتید دانشگاه، ابراز داشت: قدرشناس زحمات نویسنده محترم این کتاب هستیم. در این شرایطی که فعلا بر این دنیا حاکم است، سخن از حقوق بشر بسیار دشوار است. کاری نوشته شده که در دو سه دهه اخیر بی نظیر بوده است. این کار، جزء کارهای شاخص و درجه یک است. البته این کار می توانست جذاب تر باشد.
وی افزود: در مسئله اسلام و حقوق بشر، از زمانی که حقوق بشر به صورت جدی مطرح شد، ما با سه طیف مواجه بوده ایم. طیف اول که انکاریون هستند و معتقدند حقوق بشر دستاورد شرک آلود غرب است و چیزی هم به ما یاد نمی دهد. چیزی است که غربی ها درست کردند که هر کجا به نفعشان بود، استفاده کنند. این طیف، یک طیف اقلیت است اما یک اقلیت ثروتمند و تهاجمی. طیف دوم، طیف اصلاح طلبانه دینی است. آن ها معتقدند که معضل اسلام و مدرنیته، شریعت است. آن ها می گویند که اگر می خواهید دین در دنیای متجدد امروز ادامه دهد، باید از شریعت عبور کرد. اما طیف سوم، معتقدند که حقوق بشر چیز خوبی است اما نه می شود همه اش را دور انداخت و نه می شود همه اش را قبول کرد. این ها می خواهند تلقین کنند که حقوق بشر تجزیه پذیر است و نگاه گزینشی به حقوق بشر دارند. این کتاب "اسلام و مبانی حقوق بشر" بیشتر به دسته سوم می خورد. من حس تعصب به ایمان دینی جوانان را در این کتاب حس می کنم. این کتاب به دنبال این است که از یک ایدئولوژی دفاع روشمند و قدرتمند بکند.
سیف الله صرامی: نویسنده کتاب، هم دغدغه حقوق بشری داشته است و هم دغدغه اسلامی
سیف الله صرامی از اساتید حوزه و دانشگاه، بیان داشت: نویسنده محترم کتاب فاخری نوشته و کار مهمی انجام داده است. او هم دغدغه حقوق بشری داشته است و هم دغدغه اسلامی. او سعی کرده است چارچوبی از شریعت را نگه دارد. امروز وضعیت حقوق بشر در غزه فاجعه بار است و از طرف کسانی ساپورت می شود که بیش از همه صدای حقوق بشری دارند.
وی افزود: یکی از محاسن این کار، گزینشی بودن آن است. نویسنده بسیار منصفانه هم به شریعت نگاه کرده است و هم به گفتمان حقوق بشر. البته کتاب یک سری اشکالات شکلی دارد و در بعضی جاها هم نوعی ذوق زدگی به چشم می خورد. پیشنهاد می کنم اسم بعضی از فصل ها تغییر کند. اما اشکالی که کتاب را با کاستی اساسی روبرو کرده، عدم منبع دهی کافی است. منبع دهی بسیار مهم است. در یک کار پژوهشی، منابع نباید به خاطر اختصار حذف شود. این اشکال در سراسر کتاب موج می زند.
احمد کاظمی موسوی: این کتاب را تقریبا کم نظیر تشخیص دادم
احمد کاظمی موسوی از اساتید دانشگاه، اظهار داشت: این کتاب را تقریبا کم نظیر تشخیص دادم. هر کتابی نمی تواند همه زوایا را در نظر بگیرد. مواردی در کتاب جلب توجه می کرد از جمله اشتراک آدمیان در احکام. مورد دیگر، روش فهم شریعت بود. اشاره می شود که شریعت همه اش احکام الله نیست و عرف جامعه هم نقش دارد. هم چنین به چند وجهی بودن استنباط در یک مسئله اشاره شده است و از امام جعفر صادق(ع) نمونه آورده است. در کتاب به حوزه عمومی و عرصه عمومی بها داده شده است. مولف حق الناس را مطالعه کرده و در کتاب آورده است. اشاره شده است که کرامت انسانی یک امر فرا حقوقی و فرا قانونی است و از این لذت بردم. مورد بعدی، قاعده تقدم صلح بر جنگ مطرح شده است که مسئله جالبی را مطرح می کند.