نشست "بررسی کارنامه تاریخ نگاری دکتر سهراب یزدانی" برگزار شد
نشست "بررسی کارنامه تاریخ نگاری دکتر سهراب یزدانی" روز شنبه ۲۹ اردیبهشت در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، نشست "بررسی کارنامه تاریخ نگاری دکتر سهراب یزدانی" به همت گروه تاریخ و باستان شناسی خانه اندیشمندان علوم انسانی، روز شنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. محمد بی طرفان دبیری این نشست را برعهده داشت. خلاصه ای از گزارش این نشست در ادامه می آید.
سیمین فصیحی: روشمندی علمی و تخصص گرایی، دو ویژگی اصلی کارهای علمی سهراب یزدانی است
سیمین فصیحی از اساتید دانشگاه، اظهار داشت: امروز قرار است میراث علمی یکی از اساتید برجسته را پاس بداریم، استادی که یک چهره برجسته علمی است. من عنوان سخنرانی ام را بازاندیشی تاریخ مشروطه، میراث علمی دکتر سهراب یزدانی گذاشته ام. امروز کلیاتی از تاریخ نگاری او را ارائه می دهم. یزدانی بیش از سی سال تجربه آموزگاری دارد و شاگردان بسیاری تربیت کرده است. آزاد اندیشی و تعهد حرفه ای و اخلاقی از ویژگی های او به شمار می رود. او هیچ گاه به تاریخ نگاری رسمی روی نیاورده است. روشمندی علمی و تخصص گرایی، دو ویژگی اصلی کارهای علمی وی است.
وی افزود: تاریخی که سهراب یزدانی ارائه می دهد، از توضیح صرف وقایع خسته کننده فراتر رفته و به ریشه ها و عمق حوادث توجه کرده است. او بر دوره مشروطه تمرکز کرده است و می خواهد مصائب این انقلاب را نشان دهد. توجه به مشروطه به عنوان نقطه عطف تاریخ ایران، از راه های گوناگون صورت گرفته است. مطالعه تاریخ برای یزدانی، دو درس معرفت شناسی و انسان شناسی به همراه داشته است. مفاهیم کلیدی اندیشه یزدانی آزادی، عدالت اجتماعی، فرودستان، دهقانان و روستاییان و در اصطلاح کلی تر، مردم جامعه است. توجه به هر دو عنصر ساختار و کنشگر در آثارش مشهود است. رویکرد انتقادی، انسجام متنی و پرهیز از طویل نویسی از ویژگی های کارهای یزدانی است. او روستاها را دنیای فراموش شده محققین می داند.
محمدعلی اکبری: سهراب یزدانی بخشی از معاصریت تاریخ ایران است
محمدعلی اکبری از اساتید دانشگاه ابراز داشت: من صرفا روی کتاب کودتاهای ایران تمرکز می کنم. گفتن از کودتاهای ایران برای سهراب یزدانی صرفا یک امر پژوهشی تلقی نمی شود. او بخشی از معاصریت تاریخ ایران است. آن چه که از آن گفته و نوشته، مسئله وجودی او است. چیزی که او را از سایر تاریخ پژوهان متفاوت می کند، همین مواجهه وجودی او با سوژه های تحقیق است.
وی افزود: یزدانی به کودتاها پرداخته است. اثری درباره کودتاها در ایران نیست. کودتاها آن سوی تاریک این تاریخ هستند. کودتاها یک نوع پدیده تاریخی در تاریخ معاصر ایران شناخته شده اند. مطالعه یک گونه از رخدادهای تاریخی به تبع خودش هم ملاحظات معرفت شناسانه و هم ملاحظات روش شناسانه با خود دارد. این کار یک روش تطبیقی تاریخی دارد. تاریخ نگاری ما اگر بخواهد قدمی از توصیف و روایت محض رخدادها فاصله بگیرد، نیازمند گشودن پنجره های جدیدی است که قدرت تبیین تاریخی داشته باشند.
داریوش رحمانیان: تاریخ صرفا علم نیست بلکه هنر و ادب هم هست
داریوش رحمانیان از اساتید دانشگاه، بیان داشت: کاش سلسله نشست هایی برای سهراب یزدانی برگزار شود. او از نظر تاریخ نظری چند پله تاریخ ما را بالا برده است و از نظر کار با نظریه ها واقعا الگو است. اما از نظر تاریخ فکری او را درگیر نمی بینم. ضمن اینکه ستایشگر یزدانی هستم اما در جاهایی هم پیشنهادات و انتقاداتی دارم. تاریخ نگاری ما ایرانیان در همه سطوحش از آفات مختلفی رنج می برد. یزدانی نمونه درخشانی است که کارنامه اش در مقابل همین آفت ها قرار می گیرد.
وی افزود: تاریخ صرفا علم نیست بلکه هنر و ادب هم هست. مورخ باید هنر نگارش و روایت داشته باشد. رابطه ما با تاریخ مان از جنس درد است. در بین مورخان یکی از کسانی که از از نظر نثر شاخص است، فریدون آدمیت است. نثر سهراب یزدانی پهلو می زند به نثر فریدون آدمیت. هر کسی که تاریخ نوشت، مورخ نیست. تفاوت است بین مورخی که صرفا کار تاریخ پژوهی انجام می دهد با مورخی که معلم هم هست. در همه آثار یزدانی با مورخی روبرو هستیم که خواننده را هوشیار می کند و در کتاب کودتاهای ایران هم اولین چیزی که با آن مواجه می شویم، مفهوم کودتا است. یزدانی در آثارش با احتیاط سخن می گوید.
سهراب یزدانی: از خانه اندیشمندان علوم انسانی تشکر می کنم که چنین برنامه هایی را برگزار می کند
سهراب یزدانی از اساتید دانشگاه، اظهار داشت: از خانه اندیشمندان علوم انسانی تشکر می کنم که چنین برنامه هایی را برگزار می کند. از همه کسانی که به این مراسم آمده اند، سپاسگزارم و سخنرانان بیش از حد به بنده لطف داشتند. گروه اساتیدی که در اینجا هستند، اگر وارد گروه تاریخ هر دانشگاهی شوند، بهترین گروه تاریخ را تشکیل می دهند. یک نکته را هم یادآوری کنم و آن اینکه امروز و همزمان با این جلسه، زادروز نخست وزیر آزاده و بیگانه ستیز، محمد مصدق هم هست و زادروزش را به همه دوست دارانشان تبریک عرض می کنم.
تهیه: آرمان فیضی