به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی،نشست "سیر تکوین علوم اجتماعی در ایران(با تاکید بر جمعیت شناسی)" به همت گروه علوم اجتماعی خانه اندیشمندان علوم انسانی، روز دوشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۳ در سالن خیام خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. رسول صادقی دبیری این نشست را برعهده داشت. خلاصه ای از گزارش این نشست در ادامه می آید.

محمد میرزایی استاد جمعیت شناسی دانشگاه تهران، اظهار داشت: من از دهه ۴۰ با علوم اجتماعی عجین بوده ام. مهم ترین اتفاقی که باعث شد بارقه ای از امید برای تشکیل علوم اجتماعی شکل بگیرد، تاسیس موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی در سال ۱۳۳۷ بود که در دانشگاه تهران افتتاح شد. این کار با زعامت غلامحسین صدیقی و امدیریت احسان نراقی شکل گرفت. موسسه که تاسیس شد، از همان سال اول در مقطح تحصیلی ارشد و رشته علوم اجتماعی دانشجو می گرفتند. اهداف اساسی موسسه، پژوهش و آموزش بود و در کنار آن، ترجمه و تالیف کتاب های علوم اجتماعی از دیگر کارهای موسسه بود.

وی افزود: من سال ۱۳۴۲ دانشجوی علوم اجتماعی شدم. در دهه ۴۰، موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، فعال ترین موسسه پژوهشی در ایران بوده است. سال ۱۳۵۱ دانشکده علوم اجتماعی از بطن این موسسه شکل گرفت و در باغ نگارستان مستقر شد.

او ادامه داد: جمعیت شناسی میان رشته است. از نظر روش و تکنیک، با ریاضیات و آمار ارتباط دارد. در تبیین، به سراغ جامعه شناسی، اقتصاد، مردم شناسی، تاریخ و...می رویم. تنه درخت مقطع لیسانس باید وسیع باشد و از بسیاری از رشته ها بهره گرفته شود. میان رشته ای ها بهتر است در سطوح تحصیلات تکمیلی شکل بگیرند.

میرزایی اضافه کرد: در دهه ۶۰ مسئولیت دانشکده علوم اجتماعی را برعهده داشتم. در سال ۱۳۶۷ در دوره ارشد، شروه به گرفتن دانشجو کردیم. هنگامی که گروه جمعیت شناسی مقداری تقویت شد، از سال ۱۳۸۱ دوره دکتری جمعیت شناسی را هم دایر کردیم و به صورت احتیاطی یک سال در میان دانشجو می گرفتیم و به صورت فله ای برخورد نمی کردیم. از همین اصحاب علوم اجتماعی، انجمن جمعیت شناسی ایران نیز شکل گرفت که این انجمن سعی کرده است که در حفظ کیفیت جمعیت شناسی موثر باشد. از بدو تاسیس انجمن تا به حال، ۱۱ همایش داشته ایم. متاسفانه علم و تخصص و کار کارشناسی در این دیار مظلوم واقع شده است.

وی در پایان ابراز داشت: بعد از گرفتن فوق لیسانس، من را در گروه جمعیت شناسی دانشکده علوم اجتماعی به عنوان مربی استخدام کردند. بعد مدتی برای گذراندن دوره دکتری به آمریکا رفتم و نهایتا سال ۵۸ به ایران برگشتم و به فعالیت های آموزشی و پژوهشی پرداختم. در تمام این سال ها سعی کردم که در گسترش علوم اجتماعی و بخصوص جمعیت شناسی، خدمتگزار خوبی باشم.