به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، نشست "گفتگو و خوانش کتاب مسئله ی ایران" به همت گروه علوم اجتماعی خانه اندیشمندان علوم انسانی، روز چهارشنبه ۵ دی ۱۴۰۳ در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. روح الله نصرتی دبیری این نشست را برعهده داشت. خلاصه ای از گزارش این نشست در ادامه می آید.

مهدی مالمیر، استاد دانشگاه شهید بهشتی، اظهار داشت: در فصل ششم این کتاب و در مقاله اول، توسعه صورتی از زندگی و سبک زندگی تعریف شده است. فراستخواه مسئله ایران را مسئله توسعه یافتگی و توسعه نیافتگی می داند. از نظر او، توسعه در ایران به یک معما و چالش تبدیل شده است. کنشگران مرزی از نظر فراستخواه، آنانی هستند که در بین جامعه و دولت تردد داشته و در توسعه کشور نقش داشته اند. اما پروژه یا پروسه توسعه را نمی توان صرفا با تببین های فرهنگی درک کرد، آن چه که تعیین کننده این مسیر بوده، عمدتا جریان های اقتصادی و سیاسی بوده است.

در ادامه، مهدی اصل زعیم، از جامعه شناسان، ابراز داشت: آن چه که از کتاب فهمیدم، این است که ایران به مثابه مسئله است. نویسنده معتقد است که گاهی راهکارهای ما خودش مسئله شده است. هیچ وقت ایرانی فارغ از دغدغه توسعه نبوده است. نویسنده تقلا می کند لایه های تو در توی جامعه ایرانی را بشکافد. ما به دردهایمان یا خندیدیم و یا گریستیم و به فکر درمان نبودیم و آن جایی هم که مثلا کنشگران مرزی به دنبال درمان بوده اند، آن ها را سب و لعن کرده اند. ما نیازمندیم که منافع مشترکی بین حاکمیت و مردم تشکیل شود.

در ادامه، سیاوش شهریور، دانش آموخته تاریخ، بیان داشت: همه ی تلاش نویسنده کتاب این بوده است که ایران بهتری داشته باشیم و از او به خاطر این کار وزین تشکر می کنم. این کتاب یک نصیحت الملوکی برای سردمداران حکومت است که باید به این مسائل توجه کنند. هر کسی که بخواهد در مورد ایران حرف بزندف باید یک نگاهی به تاریخ چهار هزار ساله ایران داشته باشد. بهتر بود که نویسنده به دین خوئی این سرزمین هم اشاره می کرد. در مورد مالکیت خصوصی هم در کتاب صحبت نشده است. تا ما زیربناها را نبینیم، پرداختن به روبناها مشکلی را از ما حل نمی کند.

در ادامه، داریوش رحمانیان، استاد تاریخ دانشگاه تهران، ابراز داشت: مقصود فراستخواه حدود نیم قرن می شود که کوشش علمی و قلمی دارد. او یکی از پژوهشگران و اندیشه ورزان بسیار دغدغه مند و دردمند است که دارای برنامه و مسئله است. وی یک جامعه شناس نهادگرا و یک شخصیت میان رشته ای و فرا رشته ای به شمار می رود. ای کاش فراستخواه روایت خودش را از تاریخ مسئله شدن ایران در دو سده اخیر بیان می کرد و می گفت که چه کسانی ایران را مسئله کردند.

در ادامه، مقصود فراستخواه، نویسنده کتاب "مسئله ی ایران" اظهار داشت: از اساتیدی که زحمت نقد و بررسی کتاب را کشیدند، بسیار سپاسگزارم. این کتاب ۱۲ فصل دارد و هر فصل هم در برگیرنده مطالب چاپ شده دو دهه اخیر من بوده است.

وی افزود: مخاطبان در ساخته شدن خطابه های ما حضور دارند. مولفان تحت تاثیر شبکه های اجتماعی هستند. بخش اعظم این کتاب، گفتگو است. من در این کتاب، کنشگری در یک شبکه هستم. این اجتماع و فضاهای اجتماعی است که ما را می سازد. ما می خواهیم افق های تازه ای تجربه کنیم.