به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، نشست "جغرافیا و هویت شهر" به همت موسسه فرهنگی میراث و معماری با همکاری ایکوم ایران و خانه اندیشمندان علوم انسانی، روز یکشنبه ۱۶ دی ۱۴۰۳ در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. خلاصه ای از گزارش این نشست در ادامه می آید.

محمدتقی رهنمایی، استاد دانشگاه تهران، ابراز داشت: ما در زندگی روزمره با جغرافیا، شهر و کشورمان درگیر هستیم. ما هنوز تصور می کنیم که جغرافیا چیزی نیست جز کشورشناسی اما جغرافیای مدرن، آشنایی با ظرفیت های فضا است و رابطه علت و معلولی دارد و به چرایی ها و چگونگی ها جواب می دهد. میان جغرافیا و شهر، یک رابطه ظرف و مظروفی وجود دارد. آن چه که بشریت به آن افتخار می کند، خاستگاهش از شهر است. تمدن ها در شهرها به وجود آمده است. ارتباط مستقیمی میان جغرافیا، مدنیت و شهر وجود دارد. هیچ شهری بدون فضای جغرافیایی معنا ندارد.

وی افزود: از نظر جغرافیا، شهر تجسم فضایی عینیت یافته شاخص های حیاتی است. سکونت یکی از شاخص های حیاتی است. شهر محل داد و ستد و تجارت، حکمرانی و سیاست، عرصه های فرهنگی و هنری، کار و فعالیت و استراحت و فراغت است. البته نمادهای مهم تعیین کننده هویت شهر فقط این موارد نیستند. از دیگر نمادها، بناهای ویژه هستند. یک سری عوامل جغرافیایی نیز مانند کوه ها، رودخانه ها، سواحل، بیابان ها، اقلیم و آب و هوا، تیپ زمین و جنگل ها در تعیین هویت شهر دخالت دارند.

در ادامه سید احمد محیط طباطبایی، رییس کمیته ملی موزه های ایران، اظهار داشت: در حوزه میراث فرهنگی، جغرافیای تاریخی برای ما بسیار مهم است. با علم جغرافی آینده را هم می توان رصد و پیش بینی کرد.

وی افزود: کار و فعالیتی که در روستا هست، در شهر تخصصی می شود. در شهر، ساختارها و نظامات سازمانی می شوند مثلا نظام داد و ستد، بازار می شود. باورهای دینی در شهر شکل سازمانی می گیرد و در قالب معبد، کلیسا و... نمایان می شود. در شهر، خیابان نه تنها یک آمد و شد را تعریف می کند بلکه خود یک مقصد است.

او ادامه داد: کویر یک نوع محدودیت است اما همین کویر، ایران را به دوپاره تقسیم کرده و بقای فرهنگی ایران را تضمین کرده است. ارزش جامعه ما به حافظه تاریخی است و اگر این حافظه تاریخی را فراموش کنیم، دچار خسران می شویم. ما گاهی شرایط اقلیمی ایران را فراموش می کنیم.