به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، نشست "نقد و بررسی کتاب توسعه متزلزل" به همت گروه اقتصاد خانه اندیشمندان علوم انسانی، روز دوشنبه ۱۷ دی ۱۴۰۳ در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. فاطمه السادات نبوی دبیری این نشست را برعهده داشت. خلاصه ای از گزارش این نشست در ادامه می آید.

حسین رجب پور، نویسنده کتاب توسعه متزلزل، اظهار داشت: از خانه اندیشمندان علوم انسانی تشکر می کنم که فرصتی را فراهم کرد تا درباره این کتاب چنین نشستی داشته باشیم. این کتاب درباره توسعه فراگیر است. توسعه فراگیر توسعه ای است که سعی دارد به گروه های محروم و حاشیه رانده از فرایند توسعه، توجه کند.

وی افزود: مفهوم توسعه فراگیر در سه مرحله پایه ریزی شد. اولین بار، در عصر جدید و در دهه های پس از جنگ جهانی دوم بود. در آن زمان بحث شد که انسان ها در زندگی هدف های متفاوتی را دنبال می کنند اما اگر سطح درآمد آن ها بالا برود، می توانند اهداف خود را بهتر دنبال کنند. در دهه های پایانی قرن بیستم این موضوع مطرح شد که اگرچه درآمد برای دستیابی به زندگی بهتر مهم است اما تمام موضوع نیست و ما باید به آگاهی داشتن برای انتخاب های خوب هم توجه داشته باشیم. اگر انسان ها جسم سالمی نداشته باشند، حتی اگر درآمد بیشتری داشته باشند نمی توانند از آن استفاده کنند. بهبود کیفیت زندگی یک موضوع چند بعدی است. در مرحله سوم که به توسعه فراگیر منتهی می شود، مطرح شد که اساسا دستیابی انسان ها به رفاه و توسعه، تابع تقسیم کار است.

او ادامه داد: در جامعه ای که نابرابری زیاد است، توسعه به نفع اقلیت است و این توسعه نمی تواند پایدار باشد. ایران در طول دهه های گذشته درگیر فرایندهایی از توسعه بوده که آمرانه و تمرکزگرا بوده است. من در این کتاب تلاش کرده ام که خوانش و تصویر متفاوتی از توسعه ارائه دهم.

در ادامه علیرضا علوی تبار، پژوهشگر خط و مشی گذاری عمومی، ابراز داشت: از کسانی که زمینه این گفتگو را فراهم کردند، سپاسگزارم. هر تجویزی در هر زمینه ای که باشد، اگر بخواهد موجه باشد باید دارای دو پایه باشد. یکی، پایه توصیفی و تبیینی و دیگرِی، پایه ارزشی و هنجاری. تبیین و تفسیر بدون تئوری در علوم اجتماعی بی معنا است.

وی افزود: در بحث توسعه همه جانبه، توسعه فقط به بعد اقتصاد خلاصه نمی شود و سیاست، فرهنگ و روابط اجتماعی را هم در نظر می گیرند. منظور از توسعه فراگیر، توسعه ای است که کسی طرد نمی شود. حسن این کتاب در این است که هم به مباحث توصیفی و تبیینی می پردازد و هم چارچوب ارزشی و هنجاری به شما می دهد.