به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، نشست "سرکوب شناختی و مقاومت اجتماعی" به همت گروه روان شناسی خانه اندیشمندتان علوم انسانی و با همکاری انجمن روان شناسی اجتماعی، روز پنج شنبه ۴ بهمن ۱۴۰۳ در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. امیرمحمد موسوی دبیری این نشست را برعهده داشت. خلاصه ای از گزارش این نشست در ادامه می آید.

رضا مثمر عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم شناختی، اظهار داشت: یانگ پنج شرط برای سرکوب بر می شمارد که عبارتند از استثمار، به حاشیه رانی، بی قدرتی، امپریالیسم فرهنگی و خشونت. من مفهوم سلطه و سرکوب را معادل همدیگر می گیرم. سرکوب متضمن وارد کردن رنج، درد یا آسیبی است که اخلاقا بد است و باید پیشگیری یا رفع شود.

وی افزود: سرکوب عاملی، سرکوبی است که در آن یک عامل انسانی در آن وجود دارد. در سرکوب ذهنی با قضاوت افراد/گروه ها سر و کار داریم. در سرکوب عینی با خود واقعیت سر و کار داریم نه تجربه ی افراد/گروه ها از آن واقعیت.

او ادامه داد: در مورد حافظ ادعایی وجود دارد مبنی بر آن که حافظه قوه ای سازنده است. کار حافظه به روز رساندن اطلاعات است. چهار مرحله در حافظه وجود دارد که عبارتند از رمزگردانی، تثبیت، بازیابی، تثبیت مجدد. فعالیت های یادمانی اموری اجتماعی هستند. فعالیت اجتماعی همچون فعالیتی که نه ضرورتا انجامش بلکه هویتش به جامعه وابسته است. هنجارهای یادمانی متنوع هستند. سرکوب حافظه مصداقی از سرکوب قوای شناختی است.

در ادامه، ساجد طیبی عضو عضو هیئت علمی پژوهشگاه دانش های بنیادی، ابراز داشت: معرفت شناسی جهل، زیر شاخه ای از معرفت شناسی اجتماعی است. معرفت شناسی اجتماعی، در مقابل معرفت شناسی فردگرایانه قرار می گیرد. یکی از بحث ها در معرفت شناسی اجتماعی این است که مکانیزم های معرفت مستقل از جایگاه اجتماعی ما نیستند. معرفت شناسی جهل از دستاوردهای مهم نظریه پردازان فمنیست است.

وی افزود: این سوالات مطرح می شود که جهل چطور به وجود می آید و چگونه بقا پیدا می کند؟ جهل حاصل فعالیت معرفتی ما است. قربانی های جهل، فقط آدم های سلطه گر نیستند. کسانی که در جایگاه فرودست هستند، خیلی راحت تر امکان این را دارند جهان را از منظر ارباب و گروه فرادست ببینند.