به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، نشست "حفاظت از تالاب ها برای آینده مشترکمان" به همت گروه جغرافیای خانه اندیشمندان علوم انسانی، انجمن دنیای سالم، انجمن احیاکنندگان تالاب کمجام، موسسه سبزکاران بالان و انجمن دوستداران دماوند کوه، روز دوشنبه ۱۵ بهمن ۱۴۰۳ در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. حمید جلالیان دبیری این نشست را برعهده داشت. خلاصه ای از گزارش این نشست در ادامه می آید.

در ابتدا، گل خانم باقری نیا از فعالان محیط زیستی اظهار داشت: از مساحت کل کشورها در ایران، سه میلیون هکتار متعلق به تالاب ها است. تالاب های ما سه برابر میانگین جهانی است. ۴۲ نوع تالاب در جهان شناخته شده است که ۴۱ نوع آن در ایران دیده می شود. وقتی تالابی زنده است یعنی اکوسیستم زنده است. در رابطه با حفاظت از تالاب ها ۱۵ قانون تصویب شده است و نشان می دهد مشکل کمبود قوانین نداریم بلکه مشکل در اجرا و نظارت است. از دلایل بحران در تالاب ها می توان به مواردی مانند شیوه مدیریت دولتی، توسعه بی رویه و بدون ارزیابی اقلیمی اجتماعی و محیط زیستی، توسعه کشاورزی بدون توجه به آمایش سرزمین و الگوهای کشت، توسعه شهرها و سرریز جمعیت در حاشیه تالاب ها، اجرای پروژه های سدسازی و انتقال آب بین حوزه ای، حفر چاه در کنار تالاب ها، فقر اقتصادی و بیکاری و تحریم های بین المللی اشاره کرد.

در ادامه، سیروس زارع از فعالان محیط زیست عضو انجمن احیاکنندگان تالاب کمجان، ابراز داشت: ما فعالیت مان در سال ۸۸ آغاز کردیم. ایجاد آب بند اولین اقدام گروه محلی بود. آب گیری زه کش بعد از ایجاد آب بند صورت گرفت. جلسه با مردم در حاشیه تالاب از دیگر فعالیت ها بود. سپس آب گیری دشت خشکیده صورت گرفت و سپش در هفته های بعد شاهد توسعه پوشش گیاهی و تنوع رشد گونه های گیاهی و هم چنین ارتقاء گونه های گیاهی تالاب بودیم. رسانه ها در شناخته شدن کمجان به ما خیلی کمک کردند.

در ادامه، نسیم طواف زاده از فعالان محیط زیستی در مورد تالاب انزلی سخنرانی کرد و اظهار داشت: تالاب انزلی با بحران هایی مانند حد بالای تداخلات انسانی، افزایش سطح رسوبات، ورود سموم و آفات کشاورزی، پروژه های عمرانی احداثی در بستر و حاشیه تالاب، ورود گونه های مهاجم، تغییر کاربری برخی اراضی حاشیه تالاب، افزایش جمعیت و حرکت جمعیت به سمت تالاب، احداث آب بندها و بندهای انحرافی در مسیر رودخانه های منتهی به تالاب انزلی و آتش سوزی و گرد و غبار دست و پنج نرم می کند اما ما معتقدیم که مردم در قلب حفاظت از تالاب ها هستند و همچنین می توان با کمک همدیگر تالاب ها را نجات داد.

در ادامه، صیاد شیخی از فعالان محیط زیستی در مورد دریاچه ارومیه سخنرانی کرد و بیان داشت: وقتی سال ۹۲ ستاد احیای دریاچه ارومیه تشکیل شد باعث خوشحالی بود اما ما هرچه قدر تلاش کردیم که کمک کنیم اما نشد. انتقال آب در اکولوژی، جزء آخرین رویکردها است. تا به الان چیزی حدود یک میلیاد دلار برای دریاچه ارومیه هزینه شده است اما این دریاچه الان تفاوتی با سال ۹۲ ندارد، به خاطر این که انتخاب های ما اشتباه بود. مشکل دریاچه ارومیه بیشتر یک مشکل اجتماعی بود نه مشکل سازه ای و مهندسی. آن قدر بی اعتمادی در جامعه درست شده است که دیگر جامعه محلی به سختی برای احیای دریاچه ارومیه پای کار می آید. باید در تصمیم سازی ها مردم را مشارکت دهیم و نه صرفا در اجرا. اگر روی بحث اجتماعی و نرم افزاری و معیشتی کار می شد، کار احیای دریاچه ارومیه موفقیت بیشتری داشت.