به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، آیین یادبود " دکتر علیرضا ازغندی" به همت انجمن مطالعات صلح با همکاری انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا، انجم علوم سیاسی و خانه اندیشمندان علوم انسانی، روز پنج شنبه ۲۶ تیر ۱۴۰۴ در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. روژان حسام قاضی اجرای این مراسم را برعهده داشت. خلاصه ای از گزارش این نشست در ادامه می آید.

در ابتدا، صادق زیباکلام، استاد دانشگاه تهران، اظهار داشت: قبل از این که با مرحوم ازغندی در واحد علوم تحقیقات همکاری داشته باشم، از طریق آثار وی با او آشنا شده بودم. بعد از انقلاب نگاه به تاریخ ایران مقدار زیادی مصادره شد. دکتر ازغندی از معدود اساتیدی بود که روایت حکومتی را در خصوص تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی ایران ترویج نکرد و روایت خودش را می گفت و به همین دلیل هم چندان تریبون در اختیارش قرار نمی گرفت.

در ادامه، پیام همسر و فرزندان مرحوم ازغندی توسط مجری قرائت شد.

در ادامه برنامه، مجید توسلی رکن آبادی استاد دانشگاه آزاد اسلامی، ابراز داشت: بزرگداشت استاد ازغندی، بزرگداشت علم است و ما شدیدا نیازمند بزرگداشت علم هستیم. استادانی که سالها زحمت کشیدند و دانشجو تربیت کردند، باید برای پاسداشت آن ها تلاش کرد. در دانشگاه علوم و تحقیقات، افتخار همراهی با اساتید برجسته ای را داشته ایم. دکتر ازغندی انسان متواضع و آرامی بود. دانش سیاسی در کشور با زحمات اساتید ارتقاء پیدا کرده است.

در ادامه، حمید احمدی استاد دانشگاه تهران، بیان داشت: دکتر ازغندی را از دوره دانشجویی می شناختم. بعدها فهمیدم که او مشهدی و همشهری من است. او در زمان انقلاب فرهنگی کتاب تاریخ سیاست خارجی ایران را نوشت. البته این کتاب از دوران پهلوی شروع می شود اما جنبه تحلیلی بالایی دارد. او همچنین کتاب نخبگان ایران بین دو انقلاب را منتشر کرد. وی به لحاظ اخلاقی، مردی وارسته، نیک، دور از جنجال و هیاهو و در جستجوی قدرت نبود. او بعدها در جامعه شناسی سیاسی ایران کتاب های بسیار خوبی نوشت.

در ادامه، مجتبی مقصودی، استاد دانشگاه آزاد اسلامی، ابراز داشت: در سال های آخر عمر دکتر ازغندی تلاش کردیم مراسم نکوداشتی برای وی برگزار کنیم که متاسفانه میسر نشد. افتخار آشنایی من با استاد به اوایل دهه ۷۰ بر می گردد که دانشجوی دکتری بودم و وی مشاور رساله دکتری من بود. او عضو اولین هیئت مدیره انجمن علوم سیاسی ایران شد. او برخلاف تاریخ نگاری سنتی در ایران، بیشتر رویکرد ساختاری داشت. وی در طیف استادان کلاسیک قرار می گرفت.

در ادامه، جواد رنجبر درخشیلر، از اعضای انجمن مطالعات صلح ایران، بیان داشت: مهم ترین دارایی فرهنگ ایرانشهری، شخصیت های آن هستند و عموم آن ها تحت تاثیر غبارهایی، ناشناخته مانده اند. شخصیت، وطن دوستی، سلامت اخلاقی و نوآوری دکتر ازغندی بر کسی پوشیده نیست اما این به معنای نقد نکردن علمی این بزرگوار نیست. ما در دانشگاه درس روابط خارجی داشتیم و دکتر کتاب خود را که عنوانش در پرانتز دولت دست نشانده بود درس می داد. استدلال می کردن که دولت ایران در زمان پهلوی دوم، دست نشانده بوده است. آن چه که امروز می فهمیم، شاید ما را به این نتیجه می رساند که مفهوم دولت دست نشانده مفهوم درستی نبود.

در ادامه، رضا نجف زاده استاد دانشگاه شهید بهشتی، ابراز داشت: اهمیت دکتر ازغندی بر کسی پوشیده نیست. آخرین حضور او در دانشگاه شهید بهشتی سال ۹۶ بود که او را برای یک مهمانی دعوت کرده بودند. من الان در این دانشگاه ساکن اتاقی هستم که برای دکتر ازغندی بوده است و هر روز او برای من یادآوری می شود. او برای ما یادآور نگرش تاریخی به امر سیاسی بود. وی تاریخ نگار علم سیاست بود. پیراسته ترین و ضد ایدئولوژیک ترین تاریخ نگاری علم سیاست را انجام می داد. وی یک انسان فوق العاده علمی و پرهیزگار نسبت به مداخله در بازی های سیاسی بود. آخرین کار وی، کتاب تاریخ اندیشه سیاسی سعدی بود.

در ادامه، سید اسدالله اطهری، رئیس انجمن مطالعات غرب آسیا، اظهار داشت: در دانشگاه تهران دانشجوی دکتر ازغندی بودم و بعدها با هم همکار شدیم. قبل از آن هم در کنفرانس های علمی او را می دیدم و بیشتر با افکار اندیشه هایش آشنا شدم. رشته جامعه شناسی سیاسی در ایران، مظلوم ترین رشته است و شاید رشته ای است که کمترین پیشرفت را در سطح رسمی داشته است چون به سطح قدرت برخورد می کند و نمی تواند رشد مناسبی داشته باشد. هنوز کارهای اساسی در حوزه جامعه شناسی سیاسی ایران در سطح رسمی صورت نگرفته است. ضعف جامعه شناسی سیاسی به بسته شدن جامعه کمک می کند و به قتل عام دموکراسی منجر می شود. دکتر ازغندی حوزه مطالعاتی مشخص داشت و به ارتباط بین نسلی خیلی معتقد بود.

در ادامه، سعید مطلبی استاد دانشگاه آزاد اسلامی، بیان داشت: این جلسه فقط بزرگداشت دکتر ازغندی نیست بلکه بزرگداشت علم و جامعه شناسی سیاسی ایران است. من دکتر ازغندی را به عنوان پدر علمی خود می پندارم. او یک نگاه کاملا علمی داشت و نسبت به حضور در مناصب دولتی بسیار محتاط بود. همچنین بسیار بخشنده و شوخ طبع بود.

در ادامه، مریم اسماعیلی فرد، استاد دانشگاه آزاد اسلامی، ابراز داشت: من در دو مقطع دانشجوی دکتر ازغندی بوده ام و بعدها به عنوان همکاری وی توانستم در کنارش کسب تجربه کنم. او بسیار متواضع بود و فروتنی علمی داشت. هرگز ندیدم که به دلیل جایگاه علمی اش، کسی را تحقیر کند. او تفکر انتقادی و استقلال رای داشت. تمایز بین سیاست شناس بودن و سیاستمدار بودن را رعایت می کرد و خیلی مایل به دیده

در ادامه، محمد نژاد ایران، اظهار داشت: دکتر ازغندی استادی است که حق بزرگی بر گردن ما دارد. من در دوره دکتری دانشجوی او بودم و او سر کلاس ۵۰ صفحه اول کتاب خودش را درس می داد که نظریه های دولت در ایران را بررسی می کرد. به ما توضیح می داد که دولت چگونه ساختار را در ایران شکل می دهد. او از مطالعه تاریخ این مهم را فهمیده بود. مهم ترین آثار وی تاریخی است. جامعه شناسی سیاسی در ایران بدون تاکید بر نقش دولت امکان پذیر نیست. او دنبال معروف شدن نبود و فقط می خواست معلم بماند.

در پایان، نیلوفر چینی چیان استاد دانشگاه محمذ رسول الله(ص) ضمن تعریف خاطره ای، اضافه کرد: علیرضا ازغندی در شخصیت علمی و منش آموزشی خود، تلفیقی نادر از دو سنت آکادمیک برجسته را به نمایش می‌گذاشت: از یک‌سو، انضباط فکری و سخت‌گیری روش‌مندِ سنت آلمانی، از سوی دیگر تعامل‌پذیری و سنت آمریکایی. او چهره‌کم‌نظیر در فضای علوم سیاسی بود. او خاطره ای مانا از نجابت علمی بود.